lunes, 26 de abril de 2010

Baixa Limia

Situación
No extremo sudoccidental da provincia de Ourense, facendo fronteira con Portugal e formando parte da comarca da Baixa Limia. As localidades de referencia son Bande, A Vila (Lobeira), Muíños, Lobios e Calvos.

Xeoloxia:
Basicamente é Granitica

Flora
Debido ás cortas, ao antigo costume de realizar queimas para a creación de pastos para o gando e ao intenso pastoreo, estas serras sufriron xeneralizados procesos erosivos que, ao longo dos séculos, provocaron enormes perdas de solo e afloramento dun substrato pétreo descarnado. Non é de estrañar que arredor da metade da superficie cuberta por hábitats seminaturais no parque estea constituída por diferentes tipos de matogueiras e pastizais, e que as áreas boscosas sexan de extensión reducida, encontrándose actualmente en fase de recuperación. Por outra parte, as plantacións forestais, especialmente de piñeiros (Pinus insignis, Pinus pinaster e Pinus sylvestris) teñen certa entidade. As matogueiras colino-montanas están dominadas por piornos (Cytisus spp.), toxos (Ulex europaeus, Ulex minor), xestas (Genista spp.), xaras (Cistus spp.), e ericáceas (Calluna vulgaris, Daboecia cantabrica, Erica spp.), mentres que nos cumios máis altos as especies máis características son as xestas (Genista florida), os piornos (Cytisus purgans, Cytisus striatus), e as uces (Erica arborea). Na área oriental do parque, en etapas de substitución do bosque do carballo cerquiño, aparecen Erica aragonensis e Genistella tridentata. Nos claros das uceiras de Pterosparto lasianthi-Ericetum aragonensis aparece o lirio do Xurés (Iris boissieri) belísima iridácea endémica galaico-portuguesa, unha das especies máis emblemáticas do parque natural, que ten aquí a maior poboación das tres coñecidas en España e que está considerada en perigo crítico de extinción (Libro Vermello da Flora Vascular Ameazada de España, 2003).


Fauna:
Entre as especies de invertebrados incluídas no Anexo II da Directiva Hábitats cóntanse a lesma (Geomalacus maculosus), a vacaloura (Lucanus cervus), e o odonato (Macromia splendens). A fauna de vertebrados, mal coñecida, parece ser moi rica e posúe algúns endemismos de grande interese, como o ropalócero (Erebia triarius subsp. Mendesi), propio das pradarías montanas. Coñécense seis especies endémicas de peixes no ámbito do parque, entre os que destacan como máis característicos o barbo (Barbus bocagei) (cuxa distribución en Galicia se restrinxe ás concas do Limia e do Támega), o cacho (Squalius carolitertii), a bermejuela ou vermella (Rutilus arcasii), a boga do Douro (Chondrostoma duriense), e o espiñento (Gasterosteus gymnurus).

Como cabería esperar dunha área de transición e con tal variedade de ambientes, o espazo natural posúe unha gran riqueza herpetolóxica, na que concorren elementos eurosiberianos e mediterráneos, algún de distribución marxinal, e endemismos ibéricos noroccidentais; coñécense polo menos 27 taxons (12 anfibios e 15 réptiles), dos cales 12 son endemismos ibéricos e tres taxons están considerados vulnerables. Por estas razóns, a área foi listada no inventario de áreas importantes para a herpetofauna española (Xurés-Laboreiro; Dirección Xeral de Conservación da Natureza, 2004). Son especialmente destacables as poboacións da píntega rabilonga (Chioglossa lusitanica) endémica de Galicia e norte de Portugal, que habita nos numerosos regatos de augas rápidas en vagoadas máis ou menos sombrizas, e o catálogo de especies mediterráneas, como a lagarta rabuda (Psammodromus algirus) e a completa comunidade de ofidios, integrada por todas as especies da fauna galega, incluídas a cobra rateira (Malpolon monspessulanus), a cobra riscada (Rhinechis scalaris) e, singularmente, a víbora fociñuda (Vipera latasti) acantoada en moi poucos puntos da provincia de Ourense, habitante de matogueiras e herbais montanos en ambientes pedregosos.

lunes, 12 de abril de 2010

Parque Natural De Corrubedo

Situación
No extremo suroeste da provincia da Coruña (península da Barbanza). Corrubedo e Aguiño son poboacións limítrofes co espazo natural, mentres que a capital municipal, Santa Uxía de Ribeira, dista pouco máis de 2 km.

Accesos
A partir das estradas C-550 (Noia-Santa Uxía de Ribeira ou Padrón-Santa Uxía de Ribeira) ou da Vía Rápida VRG-111, continuando logo pola estrada AC-303 (Santa Uxía de Ribeira-Corrubedo).

Fauna
As especiais condicións biolóxicas deste ecosistema litoral convérteno na principal área de cría dun gran número de especies de invertebrados e peixes que habitan na costa circundante, polo que a riqueza da pesca comercial nas augas próximas depende en gran parte do normal desenvolvemento das súas larvas na lagoa do Carregal. Ademais, entre a rica fauna de invertebrados terrestres hai que destacar a presenza dalgunhas especies ameazadas, como o odonato (Coenagrion mercuriale), o cerambícido (Cerambyx cerdo) ou o carábido (Zabrus pinguis).

Xeoloxia
O conxunto xeolóxico do Parque Natural formouse hai 12.000 a 15.000 anos, no Cuaternario. A erosión e a acumulación de area polo vento orixinou unha barreira areosa que pechou a primitiva baía. Formouse así unha masa de auga encorada, que foi colmatando progresivamente por sedimentos traídos polo vento e os ríos, perdendo profundidade e dando lugar á actual zona húmida do Carregal, que quedou comunicada co mar mediante pequenas canles e constituíu o que actualmente é unha lagoa litoral semipechada. Os seus fondos máis superficiais, formados por limos e areas e sometidos á oscilación do nivel da auga debida ás mareas e ás chuvias, evolucionou ata formar a actual marisma, poboada por plantas adaptadas ao réxime periódico de inundacións e descubertas mareais e á variable salinidade de augas e solos.


Flora e vexetación
Un dos ecosistemas litorais con maior riqueza de flora e de comunidades vexetais ben conservadas do noroeste de España, que lle confiren ao parque natural un carácter de orixinalidade e rareza digno de mención. O catálogo de flora rolda os 250 taxons, o que representa unha cifra moi importante tendo en conta a especificidade ecolóxica deste tipo de medios, e inclúe un gran número de endemismos ibéricos occidentais e numerosos taxons ameazados na nosa Comunidade Autónoma. Moitas das citas son novidades provinciais ou rexionais, ou refírense a taxons con distribución restrinxida en Galicia.

Paeque Natural

1.¿Qe es un parque natural?
Un parque natural es un espacio natural protegido por sus características biológicas, geológicas o paisajísticas, que posee unos valores ecológicos, estéticos, educativos y científicos cuya conservación merece una atención preferente por parte de la administración pública. La regulación de algunas de las actividades que se desarrrollan en él pretende garantizar su protección.[1]

Los parques naturales enfocan su atención en la conservación y mantenimiento de su flora y fauna. Pueden ser marítimos o terrestres y encontrarse en la montaña, el mar, el desierto o cualquier otro espacio definido geográficamente.


2.¿Que é un parque nacional?
Un parque nacional es una categoría de área protegida que goza de un determinado estatus legal que permite proteger y conservar la riqueza de su flora y su fauna, se caracteriza por ser representativa de una región fitozoogeográfica y tener interés científico.

3.¿Que é un monumento natural?
Monumento natural es un elemento natural de singular valor paisajístico, geológico, histórico o de otro tipo (incluso valor simbólico), desde un árbol centenario hasta un bosque, una cueva, una isla, etc. y cuya conservación aconseja un tipo de protección especial, ya que normalmente se encuentran fuera de un entorno susceptible de tener una protección superior.

4.¿Que es una especie?
En Bioloxía denomínase especie (do latín Species) a cada un dos grupos en que se dividen os xéneros.
Componse de individuos que, ademais dos caracteres xenéricos, teñen en común outros caracteres polos cales se asemellan entre si e poden ser distinguidos de individuos pertencentes ás demais especies. De acordo con John Ray, que introduciu o concepto, sería o conxunto de individuos que se poden reproducir entre si, producindo descendencia fértil, o que daría un criterio claro e limitante do concepto. Desde o punto de vista estritamente sistemático ou da taxonomía, é a xerarquía comprendida entre o xénero (ou o subxénero, se existise) e a variedade (ou, no seu caso, a subespecie).
Especie é a limitación do xenérico nun ámbito morfoloxicamente concreto.


5.¿Que es una especie endemica?
Endemismo é un termo empregado na bioloxía para indicar que a distribución dun taxón está limitada a un ámbito xeográfico reducido, non se atopando de forma natural en ningunha outra parte do mundo. Por iso, cando se indica que unha especie é endémica de certa rexión, quérese dicir que só é posible atopala de forma natural nese lugar.

O endemismo pode considerarse dentro dun abano moi amplo de escalas xeográficas: deste xeito, un organismo pode ser endémico dun cumio montañoso ou dun lago, dunha cordilleira ou un sistema fluvial, dunha illa, dun país ou ata dun continente. Normalmente o concepto aplícase a especies, pero tamén pode empregarse pra outros taxóns como subespecies, variedades, xéneros, familias, etc.

6.¿Que es una especie atoctona?
En la biología se usa el concepto de autóctono para designar a aquellos seres vivos que son propios del ecosistema en el que se hallan, en contraposición con los alóctonos. Estos seres autóctonos se suponen evolutivamente adaptados al ecosistema, y por lo tanto canalizan mejor los flujos de materia y energía del mismo que otros seres introducidos que tenderán a causar desequilibrios. El concepto se puede aplicar a todos los reinos biológicos, y no sólo a especies silvestres, sino también a razas domésticas, tanto vegetales como animales. Esto es especialmente importante en agronomía, en concreto en prácticas extensivas, pues estas razas estarán mejor adaptadas a las condiciones locales, tanto climáticas como edáficas, etc.

7.¿Que é unha especie aloctona?
En ecología y en biología, hace referencia a aquellos nutrientes o materiales que se han incorporado a un ecosistema desde el exterior del mismo, o bien a aquellas especies que han sido introducidas de forma artificial en el ecosistema. Son de especial interés las especies invasoras por los problemas que representan, originando en muchos casos fuertes pérdidas económicas. Estas pérdidas se originan en la pérdida de servicios ambientales por la disminución o extinción de especies autóctonas y por las plagas el campo de la agronomía como en el caso del conejo. Sin embargo, estas pérdidas no están restringidas a estos campos, puesto que las especies alóctonas también son capaces de causar graves problemas en ámbitos como el de la ingeniería, como en el caso del mejillón cebra.

8. Parques Naturales de Galicia
- Baixa Limia-Serra do Xurés
- Dunas de Corrubedo y Lagunas de Carregal y Vixán
- Enciña de Lastra
- Las Fragas del Eume
- Monte Aloia
- O Invernadeiro