Monte Aloia

Situación
Localízase no suroeste da provincia de Pontevedra, moi próximo á localidade de Tui.

Xeoloxia
Montaña, pouco rochosa.

Flora e Vexetacion
O inventario florístico inclúe polo menos 385 taxons de flora vascular. É interesante a presenza dunha serie de endemismos galaico-portugueses ou ibérico-occidentais, como Coyncia monensis subsp. puberula, Carduus asturicus, Carex acuta subsp. reuteriana, Dianthus laricifolius subsp. caespitosifolius, Hyancinthoides paivae ou Ranunculus bulbosus subsp. aleae, entre outros.

A vexetación potencial dominante do Aloia correspóndese coa carballeira acidófila colina galaico-portuguesa (asociación Rusco aculeati-Quercetum roboris). Actualmente estes bosques encóntranse reducidos a pequenas formacións máis ou menos homoxéneas (carballeiras da Hermida e Rego da Pedra), aparecendo tamén frecuentemente mesturados pés soltos ou pequenos rodais en repoboacións de piñeiros, xuntamente con acivros (Ilex aquifolium), castiñeiros (Castanea sativa), abruñeiros (Prunus spinosa), espiños albares (Crataegus monogyna), érbedos (Arbutus unedo), e pereiras bravas (Pyrus cordata). A sobreira (Quercus suber) está ben representada no parque, intégrase na carballeira e constitúe a subasociación quercetosum suberis do Rusco-Quercetum, ademais de aparecer mesturada de xeito illado nos piñeirais e eucaliptais.

Pola súa parte, nas ribeiras fluviais mellor conservadas os bosquetes de carballo mestúranse principalmente con salgueiros (Salix atrocinerea), ameneiros (Alnus glutinosa), e sanguiños (Frangula alnus) aos que acompañan numerosas plantas vasculares, pteridófitos e briófitos. Nos cursos de auga propiamente ditos dáse unha interesante flora acuática, con Callitriche stagnalis, Montia fontana subsp. amporitana, Ranunculus omiophyllus e Scirpus fluitans, entre outras hidrófitos. Esta flora fluvial vese complementada pola existente nalgunhas pozas, como as de Cabanas e Clavildo, onde aparecen Baldellia alpestris e Myosotis secunda.

Nos litosoles das fisuras dos frecuentes rochedos localízase un bo número de especies de pteridófitos, entre os que cabe destacar a Anogramma leptophylla, Asplenium billotii, Asplenium trichomanes subsp. quadrivalens e subsp. trichomanes, Cystopteris viridula, Polypodium interjectum e Polypodium vulgare, así como diversos espermatófitos fisurícolas como o endemismo Dianthus laricifolius subsp. caespitosifolius, propio da conca do Miño-Sil e en perigo de extinción en Galicia. Nas matogueiras, pasteiros terofíticos e higroturbosos destas zonas altas aparecen tamén outros elementos interesantes, como o toxo portugués (Ulex micranthus), a xenciana (Gentiana pneumonanthe), ou o Centaurium scilloides.

Fauna
A existencia de comunidades faunísticas ricas e variadas está condicionada pola dispoñibilidade e extensión de hábitats naturais ou seminaturais en bo estado de conservación. De aí que nunha área na que predominan as plantacións forestais e outros ambientes con forte influencia antrópica, como é o caso do monte Aloia, o catálogo de fauna, e particularmente a fauna de vertebrados (a única suficientemente ben estudada ata o momento), sexa relativamente discreto e se encontre dominado en gran parte por especies xeneralistas ou de amplo espectro ecolóxico. Con todo, o parque natural alberga algúns elementos realmente destacables, principalmente na fauna herpetolóxica.

Entre os peixes, sobresae a presenza de vermella (Rutilus arcasii), ciprínido con poboacións numerosas nas pozas de Cabanas e no regato Udencias; é unha especie de singular relevancia, ao tratarse dun endemismo ibérico con poboacións consideradas vulnerables, listadas no anexo II da Directiva Hábitats e no Libro vermello dos peixes continentais de España (2001).

A fauna de anfibios é de grande interese pola súa diversidade e abundancia, e confírelle particular relevancia ao parque natural. Na zona están citadas 11 das 14 especies coñecidas en Galicia, destacando os urodelos, que manteñen poboacións destacables de píntega (Salamandra salamandra subsp. Gallaica), e tritóns (Lissotriton boscai e Triturus marmoratus), e están tamén presentes dous endemismos ibéricos noroccidentais ameazados, a píntega rabilonga (Chioglossa lusitanica), e a ra patilonga (Rana iberica). Entre os réptiles cabe citar a presenza de endemismos ibéricos, como o lagarto das silveiras (Lacerta schreiberi), a víbora de Seoane (Vipera seoanei), e a lagarta galega (Podarcis bocagei) que coincide aquí coa lagarta ibérica (Podarcis hispanica).

A avifauna forestal está relativamente ben representada; destaca a variedade de páridos nidificantes (entre os que cabe sinalar o ferreiriño cristado (Parus cristatus), petos finxílidos e gaio (Garrulus glandarius) así como as concentracións invernais de tordos (Turdus spp.) e ubalos (Carduelis spinus). Cómpre tamén sinalar a presenza frecuente do azor (Accipiter gentilis) e a menos común do miñato abelleiro (Pernis apivorus), o merlo azul (Monticola solitarius) e o cruzabico (Loxia curvirostra).

Entre os mamíferos, ata o momento moi pouco estudados, é frecuente a presenza de esquío (Sciurus vulgaris), o xabaril (Sus scrofa), a xeneta (Genetta genetta) e o raposo (Vulpes vulpes)